W 2020 r. mija 30 lat od restytucji samorządności terytorialnej w Polsce i „usamorządowienia” gminy jako podstawowej jednostki terytorialnej oraz 20 lat od reformy Jerzego Buzka, wprowadzającej powiaty z jedynie uzupełniającym względem gmin katalogiem kompetencji oraz województwa samorządowe. Jest to doskonała okazja do rewizji wprowadzonych zmian. W monografii zawarto podsumowanie funkcjonowania organizacji terytorialnej państwa oraz – co wydaje się najbardziej istotne – zaproponowano zmiany w tejże organizacji. Książka ma być przyczynkiem do dyskusji o trzeciej fali decentralizacji w Polsce. Zawarty w niej postulat przygotowania nowej reformy samorządowej, dalszej decentralizacji finansów publicznych i zwiększenia kompetencji samorządu terytorialnego stoi dziś w sprzeczności z aktualnymi tendencjami centralistycznymi. W pracy – oprócz Polski – przedstawiono dla porównania trzy zasadniczo odmienne struktury terytorialne występujące w Europie. Wyboru dokonano, opierając się na próbach wyodrębnienia w literaturze przedmiotu typowych modeli organizacji terytorialnej występujących w Europie; dodatkowym kryterium była specyfika każdego z wybranych przykładów.
Treść:
Istota i cele samorządu terytorialnego
Decentralizacja i jej konsekwencje ekonomiczne
Zróżnicowanie organizacji terytorialnej w państwach Unii Europejskiej
Samorząd terytorialny we Francji
Samorząd terytorialny w Szwecji
Samorząd terytorialny w Wielkiej Brytanii
Samorząd terytorialny w Polsce
Zadania i kompetencje jednostek samorządu terytorialnego w Polsce
System finansowania samorządu terytorialnego w Polsce